Enhavo:



DONNA FRA PASSATO E FUTURO
Premessa : Ci sono valori della vita che ci interpellano sempre come cristiani. Ci sono proble­mi, situazioni che chiedono la nostra attenzione e la nostra riflessione, come cristiani e come esperantisti, cioè persone aperte a una visione larga del mondo. Quello femminile è un "uni­verso" che ci interessa e ci interpella direbbe don Lorenzo Milani. Per questo oggi parliamo di "Donna fra passato e futuro"

Donna e messaggio cristiano

  Dietro a tutti i grandi eventi della storia accanto all'uomo c'era una donna, ma c'è anche oggi e ci sarà in futuro, perché la vita scorre così come Dio l'ha voluta:   "maschio  e  femmina  li creò" (Genesi  1, 27)'. Nel lento fluire dei secoli c'è stata sempre la presenza della donna, con le sue capacità, la sua intelligenza, il suo cuore, ma anche (in fondo è un essere umano) con i suoi limiti e i suoi difetti. In modo conformista o trasgressivo, palese o nascosto, la donna ha contribuito a permeare di sé la storia.
  Pensiamo in particolare alla storia dell'Occidente,  perché è in quest'ambito che vogliamo aprire una "finestra" sul pianeta donna. Sarebbe infatti impossibile e pre­suntuoso estendere, in poco spazio, lo sguardo alla situazione femmi­nile di tutto il mondo che, in molti luoghi, riserva alle donne condi­zioni di vita assurde e mortificanti. Sconcertanti episodi di cronaca ci pongono spesso di fronte a realtà drammatiche: lapidazioni, infibulazioni, aborti selettivi, visi sfigu­rati dall'acido solforico e modelli di organizzazione che lasciano le donne ai margini, prive di diritti e di cultura, a consumare la loro vita di escluse e umiliate, soprattutto nel mondo islamico. Singolare la situazione delle donne ebree. Godono del privilegio della parità con l'uomo e sono in molte ad aver conquistato posti di prestigio. Eppure il maschio ebreo ringrazia ogni giorno Dio per il fatto di non essere nato donna.
  Fermiamo dunque la nostra attenzione sull'orizzonte occiden­tale (in particolare su quello del nostro Paese), in cui il cristianesi­mo ha fortemente influenzato mentalità e stili di vita. Che "in nuce" ci fosse nel messaggio evangelico un forte richiamo alla promozione femminile lo desumiamo già in quel "Magnificat", in cui Maria, la Donna per eccellenza, icona della Donna perfetta e del perfetto cri­stiano, è posta al centro del gran­de progetto di Dio per la salvezza. Il Valore ontologico della persona è ribadito in San Paolo: "Non c'è più né giudeo né greco, schiavo o libero, né uomo né donna, poiché tulli voi siete uno in Cristo Gesù" (Galati 3,28). Il messaggio cristia­no quindi, muove da un respiro ampio, con forti basi teologiche che certamente non escludono, anzi sottolineano, la valenza fem­minile nel flusso della vila.

Nei secoli passati

  La vita si fa storia nella scan­sione cronologica del tempo e nei condizionamenti della storia la donna ha subito un percorso semi­nato di ostacoli e problemi. Se nella civiltà feudale le donne regine, imperatrici, badesse prenderanno parte attiva alle istituzioni di pace, agli slessi conflitti (Giovanna d'Arco), alla diffusione della cultura irradiata dai monaste­ri (Ildegarda di Bingen), nei secoli successivi si introduce un sistema sociale e culturale in cui il potere pubblico della donna è quasi annul­lato. Il Codice di Napoleone, diven­tato Codice civile in quasi tutti gli stati europei, farà della donna una "perpetua minorenne", sotto la tutela del padre e del marito.
  Per lunghi secoli le donne restano confinate nella sfera dome­stica o conventuale. "Aut muros aut maritus". Emergono nella vita pubblica solo se si tratta di regine o nobildonne, ma hanno solitamente ben poco spazio al di fuori di quel­lo del matrimonio, quasi sempre combinato per interessi dinastici o comunque sociali e familiari. Scorrono nella scena della storia milioni di donne anonime, che fanno appena intuire la loro pre­senza silenziosa, umile eppure importante, perché portatrici di quell'evento umano meraviglioso che è la vita. Ha scritto Gabriele D'Annunzio: "La mano che regge una culla è la mano che regge il mondo".
  Sono sempre mani operose quelle della donne, pronte a opere di carità che vengono incoraggiate e apprezzate. Sarà proprio questo versante a dare la spinta all'asce­sa femminile (non ancora femmi­nista) che porterà le donne ad avere una certa influenza sociale, ad acuire la loro sensibilità e soprat­tutto a farle acquisire sicurezza di sé, indipendenza. È dunque la grande capacità di cuore della donna, unita all'intelligenza, ad aprire spazi inediti e socialmente importanti che cambiano poco alla volta il mondo.
  Intelligenza e cuore li ritrovia­mo nell'opera di Luisa de Marillac, che, incoraggiata da Vincenzo de' Paoli, fonda nel 1633 le Figlie della Carità. Queste - con qualche meraviglia e perplessità dei ben­pensanti - non fanno vita claustra­le, assistono i poveri, si prendono cura dei malati e dell'istruzione di ragazze e contadini. È già un'e­mancipazione, un approccio al sociale attraverso il piano religio­so-culturale che renderà un grande servizio alla Chiesa. Famiglia, istruzione, assistenza: ecco l'aper­tura da cui inizia l'impegno del cattolicesimo femminista. Che certo non rifiuta di considerare come storicamente fondanti i punti su cui la conquista femminile pog­gia partendo, anche da rivendica­zioni delle "suffragette", dalla rivoluzione industriale e dall'ac­cesso delle donne nelle fabbriche (quanta fatica!) e nelle professioni (quanto impegno!).

Il percorso recente

  Viene posto convenzionalmen­te nell'Ottocento il momento della nascita del femminismo, con l'in­troduzione del concetto di emanci­pazione femminile come compo­nente significativa del tessuto socio-culturale. Quell'Ottocento, erede dell'Illuminismo, della rivo­luzione americana (1776) e di quella francese (1789) ha fatto prendere anche alla donna il gusto per la libertà e l'uguaglianza. Le donne ne restano contagiate, la strada all'emancipazione è a por­tata di mano, anche se il percorso è irto di difficoltà: livelli inferiori, salari sottopagati e, come non bastasse, derisione.
  Vengono contestate le donne che a Vienna nel 1890 chiedono di accedere alla facoltà di medicina. Eppure già nel 1854 Florence Nightingale aveva fondato il corpo delle infermiere volontarie (un grado inferiore a quello del medi­co). Viene contestata nel 1917 Teresa Labriola all'Università di Roma: non riesce a finire la sua lezione di diritto per gli schiamaz­zi degli studenti maschi. Eppure la donna era già entrata nell'insegna­mento, ma in quello elementare (grado inferiore). Un ultimo episo­dio, piccolo ma significativo: nel 1943, una donna che lavora alla Fiat in sostituzione di un militare al fronte, scrive: "Faccio lo stesso lavoro pesante dell'operaio che ho sostituito, ma lui guadagnava 40 lire al giorno e io ne prendo solo 23". (Ricordiamo, per inciso, che un chilo di zucchero, alla borsa nera, costava allora 50 lire). La strada della parità della retribuzio­ne, che verrà sancita per legge solo nel 1977, è lunga e aspra.
  Tra il XIX e il XX secolo "Eva" è passata all'attacco frontale all'uomo e ai suoi più importanti "santuari" la scienza e lo Stato ("voto alle donne!"). Ma ha com­messo un errore di strategia: è par­tita da una concezione dualistica, basata sul contrasto uomo-donna, che inasprisce, non sulla differen­za, che arricchisce. Perdoniamo le bisnonne: erano state per troppo tempo emarginate e la lotta rappre­sentava, al momento, l'unico stru­mento possibile e forse anche appagante. Del resto è una conce­zione che si è trascinata a lungo e ha ancora molte sacche di vitalità.

Verso il Terzo Millennio

  La nuova coscienza civica fem­minile viene precisandosi soprat­tutto nel secondo dopoguerra.
Erano stati cruciali gli anni del conflitto: l'uomo al fronte, la donna non più nel clima ovattato della casa, ma a lavorare e a dibat­tersi tra mille difficoltà, a risolvere i problemi della fame, dei figli, dei vecchi, dei bombardamenti e dei mitragliamenti. E' "capace", pro­mossa sul campo, non tornerà più indietro. La "questione femminile" da movimento elitario diventa movimento di massa. Con la con­quista del diritto di voto (concesso, in Italia, nel 1945 ed esercitato per la prima volta nel 1946) si aprono alle donne nuovi spazi nell'oriz­zonte civile democratico. Oggi la donna è in grado di assumersi responsabilità in tutti i campi. Ha raggiunto vertici un tempo impen­sabili, il che avviene puntualmente in area occidentale. Senza citare esempi (che in ogni caso vengono alla mente di tutti) possiamo tran­quillamente affermare che la don­na ha un'influenza notevole in tutti gli aspetti della società: basti pen­sare, tra l'altro, all'importante pre­senza nel sociale del diffuso impe­gno femminile nel volontariato.
  Indubbiamente ci sono ombre e sfide, che si giocano soprattutto sul piano della stabilità dei rapporti affettivi (matrimonio, famiglia, figli) e nella difficoltà di conciliare famiglia e lavoro. Sono problemi di complessa soluzione, che non hanno tuttavia ostacolato il gradua­le espandersi della donna in altri fortilizi ritenuti fino a qualche decennio fa di esclusiva pertinenza maschile: l'esercito e la Chiesa. Nell'esercito (mi riferisco in par­ticolare a quello italiano) la donna è ormai accettata e inserita. Nella Chiesa cattolica la donna ha otte­nuto spazi importanti già con il Concìlio ecumentico Vaticano II. Oltre ad avere quasi l'esclusiva della catechesi preparatoria ai sacramenti dell'iniziazione cristia­na, la donna oggi è ministro straor­dinario dell'Eucaristia, lettrice, fino ad arrivare all'insegnamento della teologia in Facoltà ecclesiastiche, a partecipare al Sinodo dei vescovi come esperta o uditrice.
  Il ruolo della donna diventa così fondamentale per ricostruire in modo attivo all'interno della Chiesa il tessuto cristiano del Terzo Millennio.
  Per la prima volta nella storia un Papa, nel 1988, tratta in una let­tera apostolica, la "Mulieris dignitatem", la questione femmi­nile. Vi troviamo il riconoscimento della straordinaria ricchezza uma­na e spirituale della donna. Grazie a tutte le donne, dice Giovanni Paolo II, le "perfette e le deboli, così come sono uscite dal cuore di Dio". Grazie per tutte le manife­stazioni del  "genio" femminile apparse nel corso della storia. Le donne hanno, con l'uomo, "una comune responsabilità per le sorti dell' umanità".
  La tendenza della cultura, sia laica che cattolica, è oggi infatti quella di definire l'identità della donna non più in contrapposizione all' uomo, ma come reciprocità, integrazione di ruoli. Giovanni Paolo II spera e sollecita per il Terzo Millennio una "civiltà del­l'amore" in cui la donna potrà avere un ruolo non indifferente.
  L'apporto delle donne, - "eser­cito fragile e invincibile", afferma lo scrittore Ferruccio Parazzoli -sarà indispensabile per un'armo­niosa convivenza umana, comples­sa e difficile in una società marca­ta dal segno edonistico-mercantile. Ma abbiamo fiducia, speranza. Dice il Cardinale Ersiìio Tonini: "In un mondo fattosi di ghiaccio, le donne saranno le braccia materne della Chiesa".
Giuliana Zavadini Caselli

GIOVANI CONCORRETE!

  L'Unione Esperantista Cattolica Italiana su delibere del Comitato Centrale e a seguito di offerte anonime, mette a disposizione la somma di £. 1.500.000 per n. 3 importi ciascuno di £. 500.000 da assegnare a giovani italiani di ambo i sessi, dì età compresa tra i 18 e 30 anni, iscrit­ti all'UECI o all'IKUE che conseguano il diploma di esperanto di 3° grado.
  I premi saranno erogati quale contributo per la partecipazione a un congresso dell'IKUE o a un congresso esperantista ecumenico. I concor­renti aventi i requisiti richiesti devono segnalarsi al dr. Serio Boschin, via Eritrea, 8 - 31100 Treviso - tel./fax 0422.235381.

COMITATO CENTRALE U.E.C.I.
Presidente: Serio BOSCHIN, via Eritrea 8, 31100 Treviso, tel.-fax 0422.235381
Vice presidente e incaricata giovanile: Paola AMBROSETTO, via Emo, 9/C, 30173 Mestre (VE), tel.041.534132 - fax 041.612516
Segretario generale: Armando ZECCHIN, corso Trapani 112, 10141 Torino, tel. 011.3852449
Cassa: (ad interim) presso la presidenza, via Eritrea 8, 31100 Treviso, tel.-fax 0422.235381
Consiglieri:
don Duilio MAGNANI(Segretario per l'informazione), viale C. Zavagli 73, 47900 Rimini, tel.-fax 0541.26447
Ionne DE ANGELI BERT0ZZI, via Quercioli 114, 54100 Massa (MC), tel. 0585.792066;
Antonio CAPPELLO, via A. Colombo 6, 13100 Vercelli,tel.0161.394459 - fax 0161.293353 
Giovanni CONTI, via F. Filzi 51, 20032 Cormano (MI), tel.02.66301958 – fax 02.66302110
Marsilio GUAZZINI, via Coletti 108, 47900 Rimini, tel.0541.22993
Assistente Ecclesiastico: mons. Giovanni BALCONI, p.zza Duomo, 16, 20122 Milano, tel. 02.878014 (ab.) - 02.8556274 (Curia);
Grafica e impaginazione di Katolika Sento: Mario GUILLA, via Benadir 62, 13100 Vercelli, tel.0161.259397


CATTOLICESIMO ALL'AVANGUARDIA KATOLIKISMO AVANGARDE

  Nel numero uno del nostro periodico gennaio-febbraio 2001 abbiamo presen­talo la figura del fondatore dell' "Opus Dei" in preparazione al centenario della sua nascita che culminerà il 9 gennaio 2002. In questo numero di K. S. in occa­sione dei 100 anni della società S. Paolo (31 dicembre 1900-31 dicembre 2000) presentiamo la figura del fondatore Giacomo Alberione la cui missione fu di annunciare Cristo con i mezzi della comunicazione sociale.
     En la numero unu de nia gazeto januaro-februaro 2001 ni prezentis la bildon de la fondinto de "Opus Dei" en preparado al centjariĝo de lia naskiĝo kiu kulminiĝos la 9-an de januaro 2002a. En tiu ĉi numero de K.S. okaze de la cent-jariĝo de la Societo Sankta Paŭlo (31a decembro 1900-31a decem­bro 2000) ni prezentas la personecon de la fondinto Giacomo Alberione, kies misiado estis anonci Kriston pere de la sociaj komunikiloj.
Il venerabile Don Giacomo ALBERIONE (1884-1975)
Cenni biografici 		La kultinda pastro Giacomo ALBERIONE (1884-1975)
Biografiaj skizoj
  Don Giacomo Alberione nacque il 4 aprile 1884 a San Lorenzo di Fossano (Cuneo). Dalla sua famiglia, profonda­mente cristiana e laboriosa, apprese con la fede una forte educazione al lavoro.
   Pastro Jakobo Alberione naskiĝis la 4-an de aprilo 1884a en Sankta Laŭrenco de Fossano (Cuneo). El sia familio, profunde kristana kaj laborema, li lernis kredon kaj fortan edukadon al laboro
  Entrò nel Seminario di Alba a  16 anni. Nella notte del 31 dicembre 1900, che divideva i due secoli, sostò per quat­tro  ore  in  adorazione  davanti   al   ss. Sacramento,     solennemente esposto  nella  Cattedrale  di Alba. Una particolare luce gli venne   dall'Ostia.   Da   quel giorno si sentì profondamente obbligalo   a servire la Chiesa e gli uomini del nuovo secolo
   Deksesjarĝa li eniris Seminarion de Alba. Dum la nokto de la 31a de decembro 1900, kiu dividis la du jacentojn, haltadis dum kvar horoj antaŭ la plej Santka Hostio, solene ekspoziciita en la katedralo de Alba. Aparta lumo elvenis el la Hostio. Ekde tiu tago li prufunde sindevigis servi la Eklezion kaj la homojn de la nova jarcento.
  Fu consacrato sacerdote il 29 giugno 1907. 11 Signore lo  volle  e  lo  guidò  in  una impresa  nuova,   multiforme nei mezzi e nelle strutture, per predicare il Vangelo a tutti i popoli, nello spirito dell'Apo­stolo San Paolo.
   Li estis ordinita sacerdoto la 29an de junio 1907a. La Sinjoro volis kaj gvidis lin en nova entrepreno, plurforma pri rimedoj kaj strukturoj, por prediki la Evangelion al ĉiuj popoloj, laŭ la spirito de Apostolo Sankta Paŭlo.
  Per obbedire a Dio e alla Chiesa, il 20 agosto 1914 dava inizio, in Alba, alla "Famiglia Paolina" con la fondazione della Pia Società San Paolo. Seguirono nel tempo le fondazioni di quattro Congregazioni femminili:  le "Figlie di S. Paolo", le "Pie Discepole  del  Divin  Mae­stro", le suore "Pastorelle", le suore "Apostoline".
   Cele obei Dion kaj la Eklezion, la 20an de augusto 1914a komenciĝis, en la urbeto Alba, la "Paŭlana Familio" per la fondo de la Pia Societo Sankta Paŭlo". Sinsekvis de tempo al tempo la fondoj de kvar virinaj kongregacioj: la "Paŭlanaj Filinoj", la "Piaj Disĉiplinoj de la Dia Majstro", la religiaj fratinoj "Paŝtistinetoj", la fratinoj "Apostolinetoj". 
  Infine gli Istituti aggregati di  "San  Gabriele Arcangelo" (Gabriellini), "Maria Santissi­ma Annunziata"  (Annunziatine),     "Gesù     Sacerdote", "Santa Famiglia" e  i  "Coo­peratori  Paolini".  Tutti   sono uniti tra loro dallo stesso idea­le di santità e di apostolato: l'avvento di Cristo, Maestro, Via, Verità e Vita, nelle anime e nel mondo, mediante gli stru­menti   della   comunicazione sociale. Fece più volte il giro del mondo per visitare e inco­raggiare  i  suoi   figli  e  figlie sparsi nei cinque Continenti. Il segreto  di   tanta  multiforme attività fu la sua vita ulteriore, per la quale realizzò l'adesione totale alla volontà di Dio, e compì in sé la parola dell'Apostolo Paolo: "La mia vita è Cristo".   Finfine la aligitaj Institutoj de "Sankta Gabrielo Arkanĝelo (Gabrielano)", "Tre Sankta Maria de Anunciacio" (Anunciacinetoj), "Jesuo Sacerdoto". "Sankta Familio" kaj la "Paŭlanaj Kunlaborantoj". Ĉiuj unuece havas la saman idealon de sankteco kaj de apostolado: la advento de Kristo, Majstro, Vojo, Vero kaj Vivo, en la animojn kaj en la mondon, pere de la sociaj komunikiloj. Li plurfoje rondvojaĝis tra la mondo cele viziti kaj kuraĝigi siajn spiritajn gefilojn dislokitaj en la kvin kontinentoj. La sekreto de tiom plurforma aktiveco estis lia interna vivo, per kiu li efektivigis plenan sindediĉon al la volo de Dio, kaj plenumis en si mem la esprimon de la Apostolo Paŭlo: "Mia vivo estas Kristo".
  Dall'11 ottobre 1962 partecipò alle sedute del concilio Valicano II per tutta la durala dell' assise ecumenica ( 1965).
   Ek de la 11a de oktobro 1962 li partoprenis en la kunsidoj de la dua vatikana Koncilio dum la tuta daŭro de la ekumena kongreso.
  Nel 1923 fu colpito da una grave malattia, ma ebbe un'improvvisa guari­gione dopo un sogno-visione in cui gli fu assicurala la particolare assistenza del Divin Maestro, Visse 87 anni. Compiula la sua missione, il 26 novembre 1971, confortato dalla visita e dalla  benedizio­ne del Papa Paolo VI, lasciò la terra per prendere il suo posto nella Casa del Padre.
   En 1923 li serioze malsaniĝis, sed abrupte resaniĝis post sonĝo-vizio en kiu la Dia Majstro certigis al li apartan helpon. Li vivis 87 jarojn. Post plenumado de sia misiado, la 26an de novembro 1971, konsolita per la vizito kaj la beno de Papo Paŭlo la sesa, li for-lasis la teron por ĝui lokon en la ĉiela domo de la Patro.
  Giovanni Paolo II nel 1996 gli con­ferì il titolo di venerabile riconoscendo­gli l'eroicità delle virtù.
   Johano Paŭlo la dua en 1996 agnoskante la heroecon de la virtoj atribuis al li la titolon "kultinda".
DAI SUOI SCRITTI EL LIAJ SKRIBAĴOJ
  "Nella devozione a Gesù Maestro, Via, Verità e Vita, convergono tutte le devozioni alla persona di Gesù Cristo, Uomo-Dio".
   "En   la   devoteco   al   Jesuo Majstro, Vojo, Vero kaj Vivo, konverĝas ĉiuj devotecoj al la persono de Jesuo Kristo, Homo-Dio".
  "Per comprendere, seguire, amare Gesù, Divino Maestro, abbiamo un mezzo molto facile e molto simpatico, donatoci dalla provvidenza di Dio: la Madonna, madre e regina degli Apo­stoli".
   "Por kompreni, sekvadi, ami Jesuon, dian Majstron, ni havas rimedon tre facilan kaj tre simpatia "donacita" al ni de la providenco de Dio: la Madono, patrino kaj reĝino de la Apostoloj".
  "L'apostolato delle edizioni è l'ope­ra più apostolica che si possa compiere e che meglio risponde alle urgenti necessi­tà del nostro tempo".
   "La apostolado de la eldonaĵoj estas la plej apostola laboro, kiun oni povas plenuml kaj kiu plej bone respondas al la urĝaj necesoj de nia tempo".
  "La devozione a San Paolo è devo­zione per le anime grandi, quelle cioè che comprendono la sua dottrina, l'apo­stolato, il suo grande cuore per le anime, per il mondo".
   "La devoteco al sankta Paŭlo estas devoteco por la grandaj ani­moj, tio estas tiuj kiuj komprenas lian doktrinon, la apostoladon, lian bonkorecon por la animoj kaj la mondo".
  "La nostra pietà è in primo luogo eucaristica. Tutto nasce, come da fonte vitale, dal Maestro Divino.
   "Nia pietato estas antaŭ ĉio eŭkaristia. Ĉio naskiĝas, kiel el vitala fonto, de la dia Majstro. 
  Così è nata dal Tabernacolo la Famiglia Paolina, così si alimenta, così vive, così opera, così si santifica".
   Tiel naskiĝis el la Tabernaklo la Paŭla­na Familio", tiel sin nutras, tiel agas, tiel sanktigiĝas".
  "Gesù alle anime Lo si dà in misura che Lo si possiede. Perciò a base del nostro apostolato poniamo una profonda vita interiore, che ci riempia di Dio sul­l'esempio di Maria "Piena di Grazia".
   "Oni donas Jesuon al la animoj laŭgrade ke oni Lin posedas. Pro tio kiel bazo de nia apostolado ni starigu profundan internan vivon, kiu plenigas nin je Dio laŭ la ekzemplo de Maria "Gracoplena".
TESTIMONIANZE DEI SOMMI PONTEFICI ATESTOJ DE LA PAPOJ
  "È venuto da me don Alberione! Mi è parso di vedere l'umiltà personificata". (Giovanni XXIII)
   "Venis ĉe min pastro Alberione! Ŝajnis al mi vidi la humilecon enkorpigitan". (Johano la 23a)
  "Don Alberione, quello sì che è un grande uomo!" (Giovanni XXIII)
    "Pastro Alberione, tiu vere estas granda homo!" (Johano la 23a)
  "Eccolo: umile, silenzioso, instanca­bile, sempre vigile,sempre raccolto nei suoi pensieri, che corrono dalla preghie­ra all'opera, sempre intento a scrutare i "segni dei tempi", cioè le più geniali forme di arrivare alle anime, il nostro don Alberione ha dato alla Chiesa nuovi strumenti per esprimersi, nuovi mezzi per dare vigore e ampiezza al suo apo­stolato, nuova capacità e nuova coscien­za della validità e della possibilità della sua missione nel mondo moderno e con i mezzi moderni. Lasci, caro don Alberione, che il Papa goda di codesta lunga, fedele e indefessa fatica e dei frutti da essa pro­dotti a gloria di Dio e a bene della Chiesa".   (Paolo VI, 28 giugno 1969)   "Jen li: humila, silenta, nelacigebla, ĉiam vigla, ĉiam absorbita en siaj pensoj, kiuj kuras de la preĝo al la laboro, ĉiam okupita atente rigardi la "signojn de la tempoj", tio estas la plej geniaj manieroj por atingi la animoj, nia pastro Alberione donis al la Eklezio novajn ilojn por sin esprimi, novajn rimedojn por doni energion kaj vastecon al lia apostolado, novan kapablon kaj novan konsciencon de la valoro kaj ebleco de lia misiado en la nuntempa mondo kaj per modernaj rimedoj. Lasu, kara pa­stro Alberione, ke la Papo ĝuu pri tiu longa, fidela kaj nelacigebla peno kaj pri la fruktoj el ĝi produktitaj je la gloro de Dio kaj por la bono de la Eklezio".
(Paulo la 6a, la 28an de junio 1969)
  "Don Alberione è un uomo che passa tra le meraviglie del nostro seco­lo". (Paolo VI, 27 novembre 1974)
   "Pastro Alberione estas homo kiu pasas tra la mirindaĵoj de nia jarcento". (Paŭlo la 6a, la 27a de novembro 1974)
  "Don Alberione, uomo di azione e di intraprendenza, era, tuttavia, un con­templativo ed era solito pregare in ginocchio per ore intere, anche di notte, in Chiesa, davanti al Tabernacolo: "Il mondo, la Chiesa, le anime, diceva, hanno supremo bisogno di Dio: la pre­ghiera ve lo chiama"   "Pastro Alberione, homo de agado kaj entre-prenemo, estis, tamen, kontemplanto kaj kutimis genue preĝadi dum multaj horoj, eĉ dumnokte, en preĝejo, antaŭ la Tabernaklo:" La mondo, la Ekle­zio, la animoj, li diradis, treege bezonas Dion: la preĝo postulas ĝin". 
  Egli non aveva che una passione: "dare Dio agli uomini e gli uomini a Dio per mezzo di Gesù Cristo". Uomo di stu­dio metodico e di meditazione, si era convinto che "tutto comincia in Gesù Cristo e tutto in Lui ha fine". (Giovanni Paolo II, 22 marzo 1986)
   Li havis ununuran pasion:" "doni Dion al la homoj kaj la homojn al Dio pere de Jesuo kristo". Homo je metoda studo kaj medito konvinkiĝis pri la jeno: "Ĉio komenciĝas en Jesuo Kristo kaj cio en li finiĝas".
(Johano Paŭlo la 2a, la 22an de marto 1986)
  Giacomo Alberiore fu un vero profe­ta. Intuì che i mezzi della comunicazio­ne sociale avrebbero condizionato la vita e la cultura del XX secolo e ne pre­vide concretamente le vaste possibilità d'impiego per l'apostolato.   Giacomo Alberione estis vera profeto. Li intuiciis ke la sociaj komunikiloj kondiĉos ĉu la vivon ĉu la kulturon de la 20a jarcento kaj antauvidis iliajn konkretajn uzadojn por la apostolado.
  Concludiamo augurandoci che anche l'esperanto, dono dello Spirito, sia preso in maggior considerazione da parte della Famiglia Paolina, e da parte di tutti i cattolici per la diffusione della parola di Dio.
   Ni konkludas bondezirante ke ankaŭ espe­ranto, donaco de la Spirito, estu pli bone aprezata de la Paŭlana Familio kaj de ĉiuj katolikoj por la disvastigo de la parolo de Dio.



Lode al Signore per gli strumenti della comunicazione sociale.
Il nuovo "Cantico delle creature" nell'intuizione di don Alberione. 		Laŭdo al la Sinjoro pro la sociaj komunikiloj
Nova «Kantiko de la kreitaĵoj» laŭ la intuicio de pastro Alberione fondinto de la Paŭlana Societo
Lode a te, Signore Dio.
per la parola stampata
che è pane dell'intelligenza
e luce dell 'anima. 		Laŭdo al vi, Sinjoro Dio,
pro la presita vorto.
Kiu estas pano de la inteligento
kaj lumo de l'animo.
Ti preghiamo, Signore,
per tutti i giornalisti del mondo,
i disegnatori di fumetti,
i pittori di cartelloni pubblicitari.
Illumina con la luce tua
chi scrive e chi diffonde,
chi stampa e chi legge:
umili servitori siano della verità
nell'amore. 		Ni preĝas al vi, Sinjoro,
por ĉiuj tutmondaj ĵurnalistoj,
la desegnistoj de bildostrioj,
la pentristoj de reklamaj afiŝoj.
Prilumu per via lumo tiujn,
kiuj verkas kaj disvastigas,
presas kaj legas:
ili estu humilaj servantoj de la vero
en la amo.
Lode a te, Signore Dio,
per la potenza del cinema.
Nel suo dinamico narrare
intensamente agisce sull uomo:
ha in sé la forza e il fascino
del teatro e della fotografia,
della stampa e della parola viva;
della musica e della pittura. 		Laŭdo al vi, Sinjoro Dio,
pro la potenco de kinoarto.
Per sia vigla rakontado
ĝi intense efikas sur la homon:
ĝi enhavas en si la forton
kaj la allogon
de teatro kaj fotografio,
de presado kaj de viva paralo,
de muziko kaj de pentroarto.
Guida, Signore,
registi e produttori,
attori e spettatori
verso ciò che è vero e buono,
che canta la vita
e costruisce l'uomo. 		Gvidu, Sinjoro,
reĝisorojn kaj produktorojn,
aktorojn kaj spektantojn,
al tio kio estas vera kaj bona,
kiu prikantas la vivon
kaj konstruas la homon.
Lode a te, Signore Dio,
per la radio, onnipresente,
che cammina sulle ali del vento
e tanto piccola fa la terra. 		Laudo al vi, Sinjoro Dio,
pro radio, ĉie ĉeestanta,
kiu iras per la fiugiloj de l'vento
kaj tiel malgranda igas la teron.
Ti preghiamo. Signore,
per le radio trasmittenti
grandi e piccole.
Questa creatura dell'ingegno umano
sia utilizzata
per fare gli uomini liberi e fratelli. 		Ni preĝas al vi, Sinjoro,
por la elsendaj radiostacioj
etaj kaj grandaj.
Ĉi tiu kreaĵo de la homa lerteco
estu utiligata
por igi la homojn liberaj kaj frataj.
Lode a te, Signore Dio,
per la televisione.
Questa "cattedra" che si pone
nel cuore d'ogni casa
non turbi, ma alimenti
l'armonia della famiglia,
prepari uomini nuovi
per un mondo nuovo,
fondato sul tuo Vangelo. 		Laŭdo al vi, Sinjoro Dio,
pro televido.
Ĉi tiu «katerdo», kiu sin metas
en la koron de ĉiu hejmo,
ne perturbu, sed nutro
la harmonion de la familio,
preparu novajn homojn
por nova mondo
baziĝanta sur via Evangelio.
Lode a te, Signore nostro Dio,
per il progresso
della tecnica e dell 'elettronica 		Laŭdo al vi, Sinjoro nia Dio,
pro la progreso
de tekniko kaj elektroniko.
Lode a te, Signore Dio,
per tutti gli strumenti
della comunicazione
che ieri, oggi e domani
poni nelle nostre mani
a servizio dell' uomo
e del Regno tuo. Amen! 		Laŭdo al vi
Pro ĉiuj rimedoj
de komunikado,
kiujn hodiaŭ, hieraŭ kaj morgaŭ
vi metas en niajn manojn
je la servo de l'homo
kaj de via Regno. Amen!


ROSMINI al congresso dell'Ueci1) ROSMINI ĉe la proksima Ueci-kongreso 2)
  Corse voce che si cerca confe­renziere sul tema "Rosmini" per il congresso Ueci 2001. Subito si destò nella mia memoria che più volte dissi o mi affannai a comporre, e forse ho anche scritto, attorno a questo gigante del pensiero cristia­no. Che cosa direi, eventualmente tralasciando intanto il tema, caro agli esperantisti, della lingua, tema che in ogni caso dovrei apposita­mente approfondire?
   Trakuris voĉo ke oni serĉas oratoron pri Rosmini por prelego en Ueci-kongreso en Barza d'Ispra (Varese). Tuj envenis en mian memoron kion mi plurfoje diris kaj penis komponi, ĉu eble skribis?, pri tiu giganto de la kristana penso. Kion mi dirus, preterlasante even­tuale la aferon lingvon, kiun ĉiukaze mi devus aparte studi? Kaj miaj lipoj komencis reciti:
  Nacque nel 1797 e morì nel 1855, dunque visse nel bel mezzo della Restaurazione, della soggia­cente esaltazione dei principi della Rivoluzione Francese, i miti e moti carbonari e la prima guerra d'Indi­pendenza 48-49 del Piemonte contro l'Austria.   Rosmini naskiĝis en 1797 kaj mortis en 1855: do li travivis meze de la sperto de la Restaŭrada epoko, de la sekvoj kaj reagoj al la Franca Revolucio, de la aperta aŭ subkuŝanta ekzaltado de ties principoj, de la mitoj kaj agitiĝoj Karbonaraj kaj Maziniana Juna-Italio, kaj dum la unua porsendependa milito kontraŭ Aŭstrio
  Cosa ne pensava Rosmini? Abbiamo documenti?
  Pio IX nel 1848 progettava di nominarlo segretario di Stato. 
   Kiaj estis la pensoj de Rosmini meze de tiuj eventoj? Kion li proponis al la samtempa kristana komunumo? Al lia kulturo-mondo ne mankis ideoj kaj interprenemo tiom veras ke en 1848 Pio la Naŭa manifestis intencon lin krei kardinalon kun la alta ofico de ŝtatsekretario.
Si può dire che Rosmini avesse le stesse idee del papa circa quello che poi sarà chiamato RISORGIMENTO?
  Giovanni Paolo II lo annovera "tra i maestri del pensare cristiano". 		  Ĉu oni pravas diri ke la ideoj de Rosmini koheras kun tiuj papaj rila­te Risorgimento/n de Italio kaj rilate la internan vivon de la Eklezio? Kio ajn estis, la aktuala papo lin nombriĝas inter "la majstro de la krista­na pensado".
  Tutte cose note, che ora ci per­mettono un ragionamento.
   Ĉiò konata; sed nun permeseblu remeti la okulojn sur tio.
  Entriamo nel mezzo della comunità cristiana.
   Ni eniru mezen de la tiama eklezia socio.
  A) Com'era il laicato allora? Quale intraprendenza era sollecitata o permessa allora? Soltanto quel­la... passiva! Le confraternite ave­vano solo compiti di pietà e carità, le corporazioni beneficile erano domi­nate dal clero che era molto nume­roso: la comunità cattolica e i suoi dirigenti non sentivano bisogno di collaborazione laica: anzi si notava piuttosto  diffidenza verso  i primi spunti di associazioni di laici con scopi diversi da quelli devozionali-caritativi. I collaboratori della Chie­sa erano solo principi e trono mentre Roma spingeva piuttosto verso l'in­transigenza nei rapporti tra stati e chiesa,   specialmente  nella  rogna della faccenda dello Stato Ponti­ficio. Storici dicono che non esiste ancora una ricerca particolareggiata su questo settore di quell'epoca. Ma a  noi   interessa:   che  ne  pensava Rosmini? Rosmini preme per una vera vivacità del laicato: propende la sua presenza a vari livelli, come viene anche asserito nelle famose Piaghe (1848), dove attribuisce la separazione tra clero e popolo ad un effetto non voluto della Controri­forma o Riforma Cattolica. Vede il laicato, in questo caso la massa dei fedeli, distaccata dalla chiesa per motivi di lingua: pensa certo il pas­saggio alle lingue volgari, sebbene non si ponga il problema di una compresa lingua comune stante che per lui il latino non è più sufficien­te... Per lui bisogna risolvere alme­no il problema del dialogo tra litur­gia e credente, non ancora la comu­nicazione tra credente e credente di diverse etnie   A) Kia la tiama stato de la laikularo? Kia entreprenemo estis akcelata aŭ akceptata? Rapida respondo: nur tia pasiva! Kunfrataroj havis nur taskojn de pieco kaj karitato, la eklezianaj helpemaj korporacioj estis mastrataj, fakte, nur de la pastraro, tiam multenombra: la katolika komunumo kaj ĝiaj estraroj ne sentis bezonon de kunlaborantaj laikoj; pli krude dirite, precipe ekscitis ĝenon kaj malfidon la unuaj ekklopodoj de laikuloj eniri en la agonon de la eklezia agado: la unikaj aprobitaj kunlaborantoj estis la nobeloj aŭ la tronoj dum Romo incitis prefere al la senkompromiseco rilate la aferon de la destino de la Papa Ŝtato. Historiistoj diras ke ankoraŭ ne ekzistas detalaj esploroj pri tiu afero en tiu epoko. Sed al ni interesas: kion pensis Rosmini? Rosmini premas por vera revigliĝo de la laikaro kvankam por ĝi li ne priskribas zonojn precizajn kaj ĉiukampajn. Simpatio por aŭtono­ma laika agado dedukeblas ekzemple el la famaj "Kvin Plagoj de la Eklezio" (1848) kie li ŝuldas la kaŭzon de la disiĝo inter popolo kaj eklezio celoj la efekton, nevolitan certe, de la Kontraŭreformacio. Li vidas la laikaron, en tiu kazo la plej kredantan grandaparton, disigita en la Eklezio pro manko de komprenata lingvo: li invitas certe al la transiro al la vulgaraj lingvoj, kvankam li ne sentas kaj ne sin metas antaŭ neceso, ĝermanta ĝuste de lia rekonata ne plu valida utilo de la latina, pretigi ilojn por la komunikado inter la popoloj. Por li urĝas tuje solvi la problemon de la dialogo inter liturgio kaj kredanto!
  B) Rosmini viene subito dopo la rivoluzione francese, che bene o male ha avviato il sistema democra­tico anche in Europa. Che fa Rosmini? Si avvinghierà nella difesa dell'ancienne regime alla G. De Maistre seppur rivernicia­to di aspetti meno anacronistici? Oppure abbraccerà le idee del libe­ralismo, di quel liberalismo che veniva sostenuto da una timida ala cattolica che decenni dopo sarà chiamata "liberalismo cattolico"? Egli non ha dubbi. Si schiera per il liberalismo, portando avanti le seguenti idee.
   B) Rosmini agas kaj pensas kaj verkas en la unuaj ok dekoj post la franca revolucio, kiu, bone/malbone, ekirigis la demokratiajn metodojn ankaŭ en Eŭropo.
  Kion proponas Rosmini? Ĉu li entenajliĝas al defendo de l'Ancienne regime laŭpense de J. Maistre refarbita, eventuale, de novaĵoj pli/malpli ennovigaj? Aŭ li konfesos la ideojn de Liberalismo, de tiu liberalismo subtenata de timi­da, aŭdaca tamen tiam, katolika intelektula alo, kiu dekojn poste oni nomos "katolika liberalismo"?
  Li ne havas dubojn kaj enviciĝas en tiun lastan politikan fluon, kies karakterizojn li montras tiaj:
  Critica senza esitazione il feuda­lesimo perché distolse in troppi casi la Chiesa dalla sua missione e la rese serva e imitatrice del sovrano o si ridusse alla condizione di chi mira a imitare o servirsi del potere statale quasi confondendo, a volte, il suc­cesso religioso con il successo sui poteri   pubblici;   critica   la   slessa Controriforma, al di là delle benemerenze per avere difeso l'inte­grità della dottrina cristiana, con l'accentuare l'aspetto giuridico ed autoritario favorendo la separazione tra gerarchla e popolo di Dio. La Chiesa sarà libera, egli pensa, se sostituirà all'autoritarismo e al lega­lismo la preparazione per le coscien­ze e un'autentica formazione del clero e del popolo. In questo ambito legittima e avvia la nascita di un lai­cato.
   Li kritikas senhezite Feudalismon ĉar ĝi forturnis, en tro da kazoj, la Eklezion el ties religiaj taskoj kaj tiun ĉi igis servista kaj imitanta la ŝtatan stilvivon aŭ sin limiganta al la kondiĉo do iu kiu celas sin defendi aŭ sin servi je ŝtataj povoj ofte konfuzante la religian sukeeson kun la sukeeson de la ŝtataj instancoj; kritikas, kiel jam dirite, la Kontraŭreformacion ĉar, preter la meritoj en la sukcesa defendo de la integreco de la kato­lika kredo, ĝi finiĝis por akcenti la aspektojn jurajn kaj aŭtoritatecajn kreantajn la disigon de la hierarkio el la popolo. Laŭ li, la Eklezio gajnos liberon kiam ĝi anstataŭos aŭtoritarismon kaj legalismon per leviĝo de la konsciencoj kaj per vera formado de la popolo kaj klerikularo. Per tiaj sugestoj li, fakte, legitimis kaj ĝermigis la naskiĝon de laikula engaĝemo.
  C) Dunque Rosmini non può che essere liberale; ma il liberalismo si divide e si sfrangia politicamente e ideologicamente: quando si tratta, ad esempio, della unificazione del­l'espressione geografica, una parte mira a salvare lo status quo, un'altra ad ottenerla a tutti i costi, una terza mediante una federazione di Stati con magari a capo il Papa.
   C) Rosmini tial ne povas esti ol liberala. Sed liberalismo dividiĝas kaj disfranĝas jen organize jen polititke jen ideologie: kiam oni priatentis la unuigon de la geografia esprimaĵo (Metternich), unu parto celas savi la status quo/n, alia ĉion eklezian savi pere de Federacio de Ŝtatoj kun eventuale la papo en supera rangeco; tria tamen celas eliminon de la papa Ŝtato.
  E Rosmini? Sembra propendere per questa soluzione: durante il 48-49, anni della sua più sfortunata azione politica, elabora un progetto di costituzione in cui accoglie diver­si principi della carta della "Dichiarazione dei diritti" della Rivoluzione Francese: uguaglianza davanti alla legge, inviolabilità della proprietà, del domicilio, diritto di associazione e di stampa e di inse­gnamento; principio rappresentati­vo, con due Camere legislative, divi­sione dei poteri... Fossero state pen­sate un secolo prima queste cose! Ma anche ora appaiono rivoluziona­rie agli occhi di molti, tra gli influenti nella chiesa, perché inde­bolirebbero l'influsso di questa sulla società, mentre Rosmini stesso mira a salvare proprio questo influsso, sebbene l'influsso che egli vuole sia quello sulle coscienze e sullo spiri­to. Noi non vogliamo ora descrivere la lotta tra il suo liberalismo, che egli vorrebbe introdurre, dove è consentibile, anche nella Chiesa. Nell'ambito del liberalismo cattoli­co gli eventi suggeriscono una ulte­riore divisione: tra coloro che vogliono svecchiare nel rispetto della tradizione dogmatico-morale, e coloro che vogliono svecchiare disposti però anche a cambiare il dogma: anche Rosmini vuole svec­chiare e avvicinare il popolo alla chiesa (come nelle Cinque Piaghe), ma si distingue nettamente da Gioberti, Tommaseo, Capponi, Lambruschini ecc, avviati verso un modernissimo ante litteram.
   Kaj kio el Rosmini? Rosmini ŝajnas inklini al la Federacio. Dum la 48-49, jaroj de sia malsukcesa politika agado, li prilaboras projekton de Konstitucio en kiu ricevas diversajn konceptojn de la Ĉarto de la Deklaracio de Rajtoj de la Revolucio de 1789: egaleco antaŭ la lego, neatakebleco de la privata proprieto, neeliminigeco de loĝrajto, rajto de asociiĝo kaj de libera publikado kaj de instruo; reprezentanta principo, kun du Leĝfarai Ĉambroj, dispartigo de la povoj... Bonŝance se tiaj konceptoj estus, fare de la eklezia inteketularo, esprimitaj kaj subtenitaj dekojn antaŭe! Sed eĉ nun ili konturiĝas revolucie ĉe la okuloj de multaj influuloj en la kristana komunumo, ĉar ili malfortigus la religian influon en la socio. Ankaŭ Rosmini celas savi kaj plipotencigi tian influon sed li preferas atingi tion per eduko de la konsciencoj.
  Ni ne volas ĉi tie priskribi lian liberalismon, kiun li volus enirigi, kie konsentite, eĉ en la Eklezio. Dume en la katolika medio la eventoj kaŭzas kroman disdividon inter liberalemuloj: jen nun celantoj plijunigi socion kaj eklezion, respektante dogmon kaj moralon, kaj jen celantoj modernigi socion kaj ekle­zion pretaj tamen cedi, krom pri la papa ŝtato, ankaŭ pri katolikaj principoj. Ankaŭ Rosmini celas moder­nigi eklezion (Kvin Plagojn), sed nun li nete distingiĝas el Gioberti, Capponi, Lambruschini ktp, inklinaj al modernismo (doktrino pliposte deklarita hereza ĉar ŝanĝanta katolikajn verojn).
  Riguardo allo Stato Pontificio, in caso di unificazione d'Italia, appare evidente questa divisione. Questi ultimi, inclinano ad accettare, dopo il fallimento del 48 e il "tradimen­to" di Pio IX,  l'idea mazziniana della scomparsa tout-court dello Stato Pontificio, mentre i moderati pensano di ridurlo ad uno staterello tipo San Marino (che poi sarà l'idea vincente). Rilate la papan ŝtaton, en kazo de unuiĝo de la duoninsulo, tia inklino pli manifestiĝas. Tiuj lastaj disponiĝas, post la frakaso de 48 kaj la "perfido" de Pio IX, akcepti la Mazinianan ideon pri la definitiva malaperigo de la Papa Ŝtato, dum la moderuloj ekpensas ĝin redukti al eta stato tipe de Sankta Marino (kio estos la ideo venkanta).
  E Rosmini che pensa? Soppressione completa o staterello? O si affianca agli intransigenti, appoggiati purtroppo dalla Santa Sede, che vorrebbero salvare pres­sappoco lo status quo? Rosmini non si pronuncia, sta per diventare Segretario di Stato. Forse un segre­tario di Stato disposto a transigere sulla continuità e integrità dello Stato Pontificio? Come si è evoluto il pensiero di Rosmini? Esistono studi al riguardo? (Non conosco bene come, su questo punto, si sia evoluto il suo pensiero).
Non so neppure quale posizione abbia assunto il Rosmini quando in Piemonte venne introdotta la libera­lizzazione dei culti (per ebrei e valdesi). Si sa per certo che numerosi preti, tra cui Mons. Gastaldi, futuro vescovo di Torino, e altri due futuri vescovi in Piemonte, si schierarono per il sì. E Rosmini che sta in Piemonte? Ci sono studi? 		  Kaj Rosmini kion opinias kaj proponas? Dum tiu frakaso li loĝas en Gaeta ĉe la forfuĝigita papo kaj oni diras ke li estas sur sojle de la nova prestiĝa ofico de ŝtatsekretario. Ĉu eblas ŝtatsekretario kiu akceptas la hipotezon de la sanmarinacio de la Papa ŝtato? Kiel evoluis la politika Rosmini-penso? Ĉu estas dokumentoj? (Mi ne scias kiel tiupunkte reordiĝis la pensoj de Rosmini same kiel mi ne scias cetere kiun pozicion li alprenis kiam, en Piemonto, oni modifis la leĝon limigantan la kultojn kaj rekonis kultliberon por Hebreoj kaj Valdanoj: oni jam scias ke inter la pastroj favoraj al la leĝmodifo aliĝis ankaŭ la venonta ĉefepiskopo de Torino, Mons. Gastaldi, kaj aliaj estontaj piemontaj episkopoj. Kaj Rosmini civitanta en Piemonto, kiel opinie sintenis? ĉu estas pli kompetentulo ol mi inter aŭskultantoj aŭ legantoj?
  D) Mettiamoci ora, per un momento,  di  fronte  alla  storia e guardiamo come si è evoluta poi. Vogliamo considerare come a di­stanza di secoli anche le intuizioni e proposte di uomini geniali si sono dovute piegare alla evoluzione della storia. Eccone alcune:
   D) Nun ni, trenitaj de la serĉademo de Rosmini, pasu, anĝelvole kaj kvazaŭ ŝercante kun la historio, antaŭ tiu ĉi kaj rigardu ĉu ĝi evoluis kohere kun la homaj vidpunktoj. Ni volas pormomente consideri kiel, post dekoj kaj jarcentoj, eĉ la ideoj ad proponoj de geniaj homoj devis sin klini al la historia evoluo. Jen iuj je tiaj.
  Viva la Costituzione, si dedur­rebbe dal suo progetto di costituzio­ne; ma Rosmini è contro i partiti, i quali allora non avevano certo la virulenza (e la disciplina, perché no?) dei decenni posteriori e non erano proprio dissacranti, alcuni almeno, come oggi. Ma questa ten­denza alla dissacratezza egli crede di vederla crescere e mettere a rischio ogni legittimità e ordine morale, per cui sconsiglia l'ammis­sione dei partiti politici e propone che siano messi al bando. Ma allora, ci domandiamo noi, come si fa ad eleggere le due Camere legislative? Chi fa l'opinione pubblica? Come si raccolgono i consensi?    Vivu la konstitucio! ŝajnas dedukteblas de la projekto de kon­stitucio de nia pensulo. Sed Rosmini kontraŭas al la politikaj partioj, kiuj tiam ne havis certe la publikan emon al virulenteco (aŭ al leĝa disciplino, kial ne?) kiel tiuj de la postaj dekoj, kaj malsanktigemon, almenaŭ iuj, kiel tiuj hodiaŭaj. Tamen Rosmini tiun emon al la malsanktigo kredas vidi kreski en politikaj partioj kaj danĝerigi laŭleĝecon kaj moralan tradicion, kaj tial li malkonsilas ilian akceptadon, kaj premas pro iliaj malpermeso. Sed tiam, ni nin demandas, kiel oni elektas la du leĝfarajn asembleojn? Kiuj kreas kaj organizas la publikan opinion? Kiuj kolektas la konsentojn? Kiel Rosmini respondis tiaĵojn?
Rosmini sembra non porsi questi interrogati­vi: forse anche a lui manca l'espe­rienza oppure prevale la paura, rive­latasi preveggenza, che i partiti pos­sono stravolgere anche le verità della legge morale naturale. E tutta­via proprio per questo, diciamo oggi, il suo progetto resta monco...   Eble ankaŭ al li mankas sperto aŭ plielstaras timo, kiu poste juĝiĝos antaŭvido, ke la politikaj partioj distordu eĉ la verojn de la natura morala lego. Tamen, ĝuste pro tiu timo, oni dirus hodiaŭ, lia konstitucia pro­jekto restas stumpa...
  Federalismo degli Stati Italiani? Che bella idea! E che felicità vedere il Papa tra sovrani tutti eguali! Ma se si discute di introdurre il divorzio e l'aborto e il papa dovesse sottoscri­vere, come capo di stato, una simile legge? O si dicesse, nel mondo, che il sovrano papa governa con l'abor­to? I nostri uomini geniali non pote­vano vedere il futuro, anche perché sembrava allora che nonostante le leggi contro la Chiesa, queste non sarebbero mai andate contro la legge naturale! Ciò che invece capitò dopo.
   Ĉu Federismo de Italaj ŝtatoj? Kiu bela ideo! Kaj kia feliĉo vidi la papon superregi soverenojn tute samrajtajn! Sed kio se oni ekdiskutas ĉu enleĝigi divorcon kaj aborton kaj la papo devus konstitucie konfirmi, kiel ĉefŝtatestro, tiajn leĝojn? Kaj se oni dirus, tramonde, ke la suvereno-papo administras la abor­ton?
  Niaj geniaj homoj ne povis certe antaŭvidi la estontecon, ankaŭ pro tio ke tiam ŝajnis ke malgraŭ kontraŭekleziaj leĝoi, tiuj ĉi neniam orientiĝus kontraŭ la morala natura leĝo! Kio, male, vere okazos poste.
  Chi è stato saggio allora? Chi puntava alla confederazione o chi puntava alla sanmarinizzazione?
   Kiu estis saĝa tiukaze? Ĉu kiu celis konfederacion ad kiu celis Sanmarinicion?
  Domande forse retoriche. Ma ritorniamo al Rosmini.
  E) Rosmini attuale e moderno, allora, nonostante i limiti di chi non poteva conoscere il futuro?
   Demandoj retorikaj, postevente. Sed ni revenu al Rosmini.
  E) Ĉu Rosmini aktuala kaj moderna majstro de kristana pensado, do, malgraŭ la limoj de tiu kiu ne povis koni la estontecon?
  Certo, per il suo far prevalere l'intelligenza sul costume e abitudi­ni, la ragione contro il l'ideismo, la libertà teologica (pluralismo teolo­gico). Per il suo obbediente suggeri­re alla Chiesa, per il suggerire senza pretese di vincere pur impegnandosi strenuamente perché ciò che ritene­va bene della Chiesa si avverasse. Moderno, perché non rinuncia a suggerire alla chiesa nonostante le interpretazioni tendenziose del suo pensiero e incomprensioni di vario tipo... Come facciamo noi con la proposta della lingua esperanto nella chiesa!!!
   Certe, majstro pro lia insisto pri la superrego de la inteligento sur la tradicioj kaj kutimoj, de la racio kon­traŭ fideismo, de la libero eĉ en teologio (plurismo teologia); kaj ankaŭ pro liaj sugestoj al la katolikaj aŭtoritatuloj, sugestoj senpretendaj ĉiukoste venki, kvankam insiste engaĝiĝanta por ke tio kion li opiniadis bonon por la Eklezio realiĝu. Pensi kaj sugesti obeeme, estis karakterizo de lia konduto. Homo valora pro tio ke li ne rezignas sugesti al la Eklezio malgraŭ senfinaj miskomprenoj pri lia pensado kaj nekomprenemoj traekleziaj... Sugesto en obeo, kiel faras ni rilate nian proponon de Esperanto al la Eklezio!!!
A. Zecchin
(vedi Jemolo e Muratore) 		A. Zecchin
1) Da reminiscenze e vecchie conferenze di A. Zecchin 2) El iamaj prelegoj de Zecchin.


RAPORTO PRI LA E-ĜEMELIĜO
 ABIDJAN-RIMINI

  Oni jam informis la legantaron de KS (nr. 4/2000, p.6) ke la rimina UECI-grupo dioceza ĝemeliĝis kun la katolika E-grupo "NOVA AERO" de ABIDJAN/Ebura Bordo. Temas pri la urbo kie okazis antaŭ ne longe ankaŭ teruraj buĉadoj, kiel raportis la jurnaloj, pro politikaj motivoj.
  Nova aero vere blovas en Afriko kompare kun tiu itala movad-nivele. Ilia kluba konduto fariĝas modelo por ni. Ĝi estas frukto de la tre aktiva nia frato Doumegnon Koffi, elmigrinto el Togolando ekde pluraj jaroj kaj finance siatempe helpita por akiri Diplomon pri informatiko.
  Per sia lasta letero de la 16-a de pasinta Novembro la kluba sekretario, S-ro Agbolo Kodjo, raportas jene: "Malgraŭ la politika situacio de nia Lando, ni kursis ĝis la 13-a de Augusto trifoje semajne (lunde, merkrede kaj vendrede). Lunde ni lernas gramatikon kaj E-esprimojn, studas librojn kaj tralegas revuojn.
  Merkrede ni studas la historion de E-o kaj vendrede ni meditas la biblion: Dio parolas al siaj infanoj".
  Oni rimarku la foton kun la naŭ E-gefratoj: de maldekstre je la unua vico Etteh Tete, Doumegnon Silete kaj Degbe Francojs; je la dua vico: Attetovena Koljovi, Agbolo Kodjo (la sekretario), Asson Cecile, Doumegnon Koffi (la fondinto de la juna IKUE-grupo), Agbobji Kouami kaj Degbe Olivieri.
  "Ĉiuj kursoj daŭras unu horon kaj duonon. Donacis al ni tiun biblieton S-ro Jean Yves Santierre el la franca IKUE-sekcio. Se ni hodiaŭ sukcesas studi la E-Biblion estas dank' al niaj samreligianoj el Francio. Ni neniam forgesas ilin en niaj ĉiutagaj preĝoi. Ankaŭ por vi ni preĝas kaj por la bonfara, altruista Pastro Magnani, kiu pere de S-ro Doumegnon Koffi sukcesis starigi la IKUE-sekcion en tiu ĉi Lando. Dum la biblia studado ĉiu el ni havas propran temon kaj prezentas ĝin siamaniere... Se li eraras ni korektas lin. Ofte ni varme diskutas pri kelkaj punktoj, kiujn ni eble miskomprenas. Inter ni katolikoj ekzistas ankaŭ du anoj de la Evangelia Eklezio. Foje la diskuto fariĝis interesa pro la klarigoj faritaj de ni mem. La 3-an de Septembro ni organizis diskutrondon pri "Kiu estas Jesuo Kristo" (n.d.r: tiu ĉi temo estis proponita per la konata internacia enketo de nia rimina samklubano kaj E-instruisto S-ro Antonio Gambuti), Ĝì daŭris kvar horojn kaj dek minutojn.
  La 18-an de Novembro ni ekskursis al Abidjan kaj tie ni konigis Esperanton kaj Jesuon Kriston al la loĝantoj kaj la 15-an de Decembro ni festos la Zamenhofan tagon... "
  Ĉu iliaj fervore kaj serioza sindevigo ne miras ankaŭ vin, kara leganto?
Ni devas ilin subteni. La francoj jam faris multe. Ni riminanoj ankaŭ, sed eble aliaj povas respondi, ekzemple, al la jena ilia peto: "Ni deziras ankaŭ ke vi havigu al ni la bultenon Katolika Sento kaj kelkajn broŝuretojn, kiuj helpos al ni varbi novajn E-istojn al Jesuo Krìsto".
  Krom sendi tiajn esperantaĵojn, kial ne monhelpi al ili por la presado de IKUE-varbiloj en sia propra lingvo? Tiucele nia rimina grupo jam pridemandis al ili la eventualajn kostojn. Ĉu iu ajn aŭ la sama IKUE-itala filio povos trovi eĉ etan monhelpon tiucele?
  Unu el la grupanoj, S-ro AGBODJI KOMI Hervé, proprainiciate (io/iris okkorcspondi kun P. Magnani, kiu kompreneble volonte konsentis. En unu el liaj lastaj leteroj parolante pri sia familio skribis: "Mi estas 19-jaraĝa tapiŝisto (ĉu tapetisto?). Mi prezentas mian familion. Mia patro havas sep edzinojn kaj deknaŭ gefilojn. Mia patrino havis kun li tri filojn, kies mi estas la plej aĝa. Sed mi kun miaj fratetoj ne loĝas plu kun mia patro. Li forpuŝis nin. Mi finis la metiistajn lernejojn, sed mi ne havas la bezonatan ìlaron por tia laboro kaj helpi al miaj frate­toj. Tia estas mia familia situacio".
  Surpriziĝis P. Magnani ke neniun monhelpon li petis, kiel oni povus supozi post priskribo de tia familia situacio. Li ne grumblis pro la patra konduto. Eble tio estas kutimo por ili, tamen P. Magnani petis tiucele klarigojn. La junulo nur finas la leteron, ĉar li eksciis pli frue pri malbonfartoj de P. Magnani, jene: "Mi ne forgesos vin en miaj preĝoj".
  P. Magnani, ĝuste pro la fakto ke la junulo nenion petis kaj ne plendis pro siaj bedaŭrindaĵoj, priinformis siajn paroĥanojn per paroĥa bulteno kaj proponis Advente monkolekti, per disdonitaj hejmaj karton-ŝparmonujoj, por donaci la bezonatan laborilaron. La rezulto estis tre kontentiga. La ŝparmonujoj revenintaj la 6-an de Januaro, okaze de la Epifanio-festo, estis 79 kaj entenis rekordan sumon de 2.888.000 italliroj.
  La juna Hervé, pridemandita intertempe pri la kostoj de la fakaj laboriloj sen ke li sciu pri la monkolekto, jam respondis ke nur kudrilmaŝino por tapiŝisto kostas 700 FF-ojn (plimalpli 2.100.000 ITL) kaj la baskulo kostas 1.000 FF-ojn (t. e. ITL. 3.000.000). P. Magnani tuj komisiis la italajn misiistinojn de la Sankta Familio de Nazaretho (samreligiulinoj de la deĵorantaj ĉe nia paroĥo) por ke ili kontaktu persone la junulon kaj la verecon de la problemo. Kiam ni estos certigitaj pri tio, tuj sendos tiun monon al Hervè, pere de la Fratulinoj, por ke li aĉetu la laborilojn, pagu la rostaĵon poparte kaj, post kiam li finpagis ĉion, li donu ĉiujare ion por monhelpi sian E-grupon.
  Do, tia financa helpo celas ne nur la junulon por ke li restu en sia medio kaj ne elmigru malproksimen, sed ankaŭ la E-grupon por ke: unue, ĉiu pliengaĝiĝu en la movadon; due, ne atendi ĉion de eksterlandanoj; trie, ke ĉiuj el ili ricevu EK-revuon per nia kontribuo kaj per sia laŭpova kotizo; kvare, samtempe oni helpas IKUE-n per naŭ novaj ordinaraj membroj.
  La UECI rimina grupo, gefratoj, per la jena raporto tute ne intencas reklami sin mem aŭ sian bonfaradon. Ĝi konscias pri la vortoj de Jesuo: "kiam vi donos almozon, ne sonigu la trumpeton antaŭ vi, kiel faras la hipokrituloj en la sinagogoj" (Mt. 6,2), sed ĝi samtempe intencas instigi aliajn similajn iniciatojn glore kaj honore de la Plejaltulo laŭ la konsilo de Jesuo: "Tiel same via lumo antaŭ la homoj, por ke ili vidu viajn bonajn farojn, kaj gloru vian Patron, kiu estas en la cielo" (Mt. 5,16). Kial ne proponi al viaj paroĥestroj, karegaj samkredantoj, bonfaradojn per esperanto rekte kaj persone inter la paroĥanoj kaj la gesamideanoj el la ne evoluita mondo?
  Al la mondonacantoj ŝatas ekscii ke la monofero atingas senpere la bezonantojn. Se aliaj UECI-anoj deziras kontribui tiucele, ili verŝu sian monhelpon al UECI-bonfara kaso, ĉar efektive, kvankam temas pri rimini-iniciato, ĝi fariĝos nome de UECI.
La rimina dioceza UECI-grupo

Un premio di £. 300.000 è stato vinto dal più giovane UECI-membro Nicola Ruggiero di Mola di Bari (vedi sua foto pag. 4 di K.S. n° 2/2001) che parteciperà al 15° Congresso a Barza d'Ispra. Il premio proviene dal fondo istituito dall'Associazione Esperanto "Giorgio Canuto" di Parma per ricordare il missio­nario esperantista Padre Francesco Andreoni. A nome del Comitato Centrale le più vive congratulazioni.


15° CONGRESSO DELL'UNIONE ESPERANTISTA CATTOLICA ITALIANA (U.E.C.I.)
Barza d'Ispra (VA), 7-11 settembre 2001 presso il Centro du Spiritualità Casa Don Guanella
Tema: La Spititualità di Antonio Rosmini

POR NIA HISTORIA KULTURO
GLI ULTIMI 15 CONGRESSI DELL'UECI

1987 RIMINI 22-25/08 -
Anno Mariano, Riorganizzazione, Rilancio
1988 PALLANZA 9-13/09 
L'Enciclica "Sollicitudo Rei Socialis" di Giovanni Paolo II
1989 BOCCA DI MAGRA  8-12/09
Essere missionari oggi. Il contributo degli esperantisti cattolici
1990 FOLIGNO  7-11/09 -
Le radici cristiane d'Europa
1991 FOGNANO DI BRISIGHELLA 14-18/06 -
Evangelizzazione e testimonian­za della carità: la risposta degli esperantisti cattolici
1992 SUSA 11-15/09 -
Gli esperantisti cattolici e la nuova giovinezza dell'Europa
1993 VALDRAGONE (R.S.M.)   10-14/09
II moderno Aeropago e gli esperantisti cattolici
1994 ARMENO 9-13/09 -
Anno internazionale della famiglia: le sfide del mondo odierno alla famiglia cristiana
1995 GROTTAMMARE  8-12/09
L'Enciclica "Redemptoris mater" di Giovanni Paolo II
1996 PADERNO DEL GRAPPA  6-10/09 -
"Fedeli a Pietro"
1997 ROMA/RIMINI 31/08 - 7/09 nel quadro del 50° congresso dell'IKUE
"Andate e predicate il Vangelo a tutte le creature"
1998 ARENZANO 4 - 8 / 09 -
"Nuova Pentecoste"
1999 L'AQUILA 3 -7/09 -
Il Volto del Padre
2000 RIMINI/San Giuliano Mare 2-8/09 nel quadro del 53‹ congresso dell'IKUE
Conversione e sacramenti
2001 BARZA D'ISPRA VA 7 -11/09 - La spiritualità di Rosmini

CONVOCAZIONE DELL'ASSEMBLEA ORDINARIA 2001
A TUTTI GLI ASSOCIATI DELL' U.E.C.I.

L'assemblea ordinaria degli associati UECI è convocata per domenica 9 set­tembre 2001 a Barza d'Ispra VA Centro di Spiritualità Casa Don Guanella salone delle conferenze alle ore 15.
Ordine del giorno
1) Elezione degli organi operativi dell' assemblea: segretario e scrutatori; per art.15 statuto UECI l'assemblea degli associati è presieduta dal Presidente dell' Unione;
2) Lettura e approvazione dell' assemblea precedente;
3) Relazione morale e finanziaria; bilancio preventivo 2002
4) Programma di attività
5) Aumento di 1000 lire per abbonamento a Katolika Sento
6) Votazione per l'approvazione della relazione morale e finanziaria.
7) Varie ed eventuali.
Il Comitato Centrale dell'UECI

ATTENZIONE !!!

Il votante per lettera , può fotocopiare il modello della scheda e dopo avere espresso il voto deve piegarla e incollarne i margini scrivendo R.M.F. (= relazione morale e finanziaria), quindi metterla in una busta, sulla quale nell'angolo esterno in alto a sinistra scriverà a chiare lettere: Dichiarazione di voto per il 9 settembre 2001, aggiungendo il proprio nome, cognome e indirizzo. La lettera va spedita al seguente indirizzo: Consigliere UECI Rag. Giovanni CONTI, Via F.FiIzi,51 20032 CORMANO MI (dove dovrà giungere entro il 4 settembre 2001).